Schooltrauma

Schooltrauma

Deze les bevat geen video

Wat leert u in deze les?

  • Een trauma is een gebeurtenis die diepe indruk achterlaat en niet verwerkt is en dus steeds weer terug blijft komen.
  • Trauma kan ontstaan door een gebeurtenis of een chronische situatie die uitzichtloos is.
  • Door te spiegelen kan trauma voorkomen worden.
  • Als leerkracht heb je niet altijd in de gaten dat een van je leerlingen een trauma aan het oplopen is op school.
  • Niet-passende lesstof en hoogbegaafdheid waardoor de lesstof nog minder past zijn vaak de grondleggers voor schooltrauma.
  • Een getraumatiseerd brein probeert zichzelf te verdedigen door te vechten, vluchten of bevriezen.
  • Trauma werkt je hele leven door.
  • Verwerken kan maar kost tijd.

Wat is een trauma?

Een trauma is een nare gebeurtenis zoals een ernstig ongeluk, iets ergs wat iemand je aandoet of iets wat je voor je ogen ziet gebeuren. De ervaring heeft zoveel impact op je brein dat je brein het niet kan verwerken en erin blijft hangen, er steeds weer aan moet terugdenken en waarbij je brein steeds weer in de alarmtoestand gaat. Meestal is een traumatische ervaring een opzichzelfstaand iets zoals dat ongeluk dat je overkomt. Het kan ook een chronische toestand zijn zoals kinderen die meerdere malen door een familielid worden misbruikt of die vaak gepest worden op school. Die ene keer zorgt al voor een trauma maar als het herhaaldelijk gebeurt en je kan er zelf niets aan doet dat het je overkomt dan kan die herhaling ervoor zorgen dat je steeds gevoeliger wordt voor alles wat maar lijkt op een aanleiding naar die ervaring. Bij kindermisbruik en pesten is het logisch dat je daar een trauma aan overhoudt. Maar gewoon naar school gaan zou toch geen nare ervaring moeten zijn. Zou je zeggen. En toch gaan er elke dag een heleboel kinderen naar school met buikpijn, hoofdpijn of andere lichamelijke klachten. Bijna altijd is dit trauma terug te voeren op het niet-passende taaldenk-onderwijs en/of diagnoses waarbij het kind snel overprikkeld raakt zoals autisme of hoogbegaafdheid. Leerkrachten leren veel op de PABO maar hoe het Beelddenkende Brein leert is daar meestal geen onderdeel van. En dat zorgt er, samen met de steeds taliger worden van de methodes die in het onderwijs gebruikt worden voor dat er veel kinderen afhaken en school als een traumatische ervaring gaan zien. Niet omdat beelddenkers niet kunnen lezen maar omdat de lesopbouw bottom-up is en er te weinig top-down informatie langs komt.

Spiegelen

Iets ergs wat je overkomt hoeft niet altijd gelijk een trauma op te leveren. Het is pas een trauma als je hersenen er zodanig op reageren dat je niet meer gewoon kan functioneren. Een brein is namelijk heel flexibel. Als je direct na de gebeurtenis door de omgeving wordt opgevangen, iemand vertelt je waarom iets is gebeurd, dat het jouw schuld niet is en oog heeft voor jouw ellende dan kan je brein zich herstellen. Dan blijft het een nare ervaring maar die zal langzaam maar zeker naar de achtergrond verdwijnen. Je spiegelneuronen zorgen daarvoor. Die nemen de empathie van de ander over en zorgen ervoor dat jij gerustgesteld bent. Dat heb je nodig want er gebeurt wel vaker iets naars. Zou niet best zijn als we alles elke keer als traumatisch ervaren. Daarom is er na een groot ongeluk, na een inbraak of overval altijd slachtofferhulp beschikbaar. Die zorgt ervoor dat de ervaring een plekje krijgt, dat alle elementen van het gebeurde besproken worden en dat je weer verder kan met je leven.

Niet zo bedoeld maar wel zo gevoeld

Maar nu gepest worden of gewoonweg naar school gaan. Bij het pesten kun je je wel voorstellen dat het een chronisch proces kan zijn. Als je steeds weer op het schoolplein in de hoek gedreven wordt en belaagd wordt of je muts wordt steeds afgepakt en je kan je nergens terugtrekken op een veilig stukje schoolplein dan wordt het speelkwartier een onveilig moment. Of je krijgt steeds nare berichtjes via de appgroep, via discord of andere sociale media waar je als groep in praat. Zeker via tekst kunnen woorden kwetsend overkomen en je kan je niet verdedigen. Dat kan ook heel onveilig voelen want je weet dat iedereen het gelezen heeft. Ook dat kan een reden zijn voor een trauma.

Leerkrachten zijn ook maar mensen

Maar school is toch leuk? Juffen, meesters en docenten hebben op de PABO geleerd hoe ze met kinderen moeten omgaan. Jij hebt voor het vak gekozen omdat je graag kinderen of jongeren iets willen leren en je staat niet voor de klas om kinderen het leven zuur te maken. En toch kan het zijn dat er kinderen in je klas zitten die zich echt niet prettig voelen. Als het lesmateriaal niet past, jou werkrichting is van rechts naar links en je leest dus steeds de woorden verkeerd, met het rekenen begrijp je niet hoe het getal systeem in elkaar steekt omdat je niet de link hebt gelegd tussen de verschillende brokjes informatie, dan krijg je steeds weer een beetje het gevoel dat je dom bent. Als je juf je daar dan niet mee kan helpen, zegt dat je lui bent, beter je best moet doen maar er niet bij verteld hoe dan, dan kan dat steeds een beetje trauma zijn. Vaak maar kleine beetjes, maar heel veel kleine beetjes bij elkaar is nog steeds heel veel. Misschien snapt de meester je echt niet en stuurt je zelfs de gang op, zonder dat jij kan uitleggen waarom je boos werd en zonder zicht op een oplossing. Begint het al op een trauma te lijken? Best wel.

Niet-passende lesstof

Nu is het niet zo dat elke keer als er iets in de les niet helemaal goed gaat dat dan alle beelddenkers een trauma oplopen. Maar als jij hele gevoelige hersenen hebt en je wordt steeds weer geconfronteerd met volwassenen die je niet begrijpen en ook niet geloven, dan kan de situatie best uit de hand lopen. Dat gebeurt. Gelukkig lang niet bij elke beelddenker. Hoe slimmer het kind is hoe groter de kans dat het rechtvaardigheidsgevoel het allemaal niet eerlijk vindt en hoe meer informatie je mist en dus hoe groter de kans dat je het niet meer leuk vindt en dat je net even een te gewiekste opmerking plaats op de beschuldiging van meester. Waar een ander kind een opmerking langs zich af laat glijden heb jij toch nog even het laatste woord. Veel hoogbegaafde pubers komen het probleem tegen dat ze de lesstof vaak beter begrijpen dan de docent. Ze stellen dan vragen die buiten de lesstof vallen of waar een docent net niet even een antwoord op weet. De docent kan zich dan overtroeft of aangevallen voelen en weet niet wat het met de leerling aan moet. Is dat jou ook wel eens overkomen? Waarschijnlijk heeft deze leerling uitdagender en moeilijker werk nodig en is er niet op uit om de leerkracht in zijn hemd te zetten. Maar zo kan het wel overkomen.

Leerplicht

Bedenk dat een leerling er niet voor gekozen heeft om in de klas te zitten. Ze zijn verplicht om alle lessen aanwezig te zijn en als hetgeen ze moeten leren niet op een passende wijze gebracht wordt dan hebben ze alsnog geen keus. En een leerling weet niet van zichzelf dat zijn leerstijl niet past bij de lesmethode. Als leerkracht ben jij diegene die daar oog voor moet hebben. Bedenk dat een leerling die zit te dagdromen waarschijnlijk is afgehaakt omdat hij niet de juiste associatie kon vinden. Bedenk dat een leerling die inderdaad steeds loopt te treiteren waarschijnlijk de lesstof niet begrijpt. Zeker de “het zit er wel in maar komt er niet uit “-kinderen moeten alarmbellen laten afgaan: Attentie: beelddenker.

Hoogbegaafde kinderen

Hoogbegaafde kinderen noemen alles saai omdat het ook saai is. Ze denken vele malen sneller en als ze eenmaal iets begrepen hebben willen ze verder en meer. maar dan wordt het nog een keer herhaald en nog een keer. Geen wonder dat ze afhaken. Maar helaas missen ze dan wel de cruciale informatie op het juiste moment wat hun onmacht voedt. Ondertussen zien ze de andere kinderen ineens aan het werk gaan en hebben zij geen idee wat de bedoeling is. Als ze lesstof inderdaad al begrepen hebben lukt het misschien maar waarschijnlijk is hun hoofd al bezig met zichzelf te veroordelen. Waarom weet ik dit niet, dit zou ik moeten weten, wat is de bedoeling, ik kan het niet zie je wel, ik ben dom. Als de leerling een rustige persoonlijkheid heeft en heel geduldig is dan kan het die brokjes informatie er wel uithalen. Maar als jongen, met een sterke wil en een grote allergie voor moeten en een enorme bewegingsdrang dan is het best lastig. Het rechtvaardigheidsgevoel speelt op en hij barst uit. Het wordt allemaal te veel. Wat jij, als leerkracht ziet is iemand die eerst niet op zit te letten en vervolgens uitbarst dat ie het niet snapt. Daar kun je helemaal niks mee en je stuurt de leerling de klas uit. Jij besteedt je energie liever aan kinderen die wel opletten. Welk signaal geef je echter deze leerling? Dat hij niet gewenst is. En dat hooggevoelige hoofd heeft er weer een streepje bij.

Alles telt bij elkaar op

Dit soort ervaringen kunnen als zeer traumatisch ervaren worden. Natuurlijk zijn er heel veel varianten mogelijk. Het zijn ook al die kleine ervaringen die je hebt als de sommen ineens anders lijken dan dat jij bedacht had. De methodes leren heel veel kleine stapjes zonder dat het einddoel bekend is. Al die kleine tussenstapjes worden door een beelddenkbrein als losse onderdeeltjes gezien en moeten dus allemaal begrepen worden. Ze lopen steeds achter de feiten aan omdat ze steeds pas bij de volgende stap, of drie stappen verder, begrijpen wat ze een paar weken geleden geleerd hebben. En dat zorgt voor onzekerheid en achterlopen en steeds net niet weten wat de bedoeling is. Als je een kind hebt dat een rechts geblokkeerd profiel heeft kan het maar zo zijn dat de verwerkingssnelheid traag is. En dat het dus even duurt voor het een antwoord kan geven en is der dus altijd wel iemand sneller. Je kan nooit eens laten zien dat je het wel weet. Race-rekenen is een hel. Automatiseren werkt niet. Zelfs niet voor hoogbegaafde kinderen die toch een prima intelligentie hebben. Zelfs die kunnen niet automatiseren en verwachten van zichzelf helemaal dat ze de beste moeten zijn. Lastig als dat dan niet lukt.En dat levert allemaal kleine trauma-ervaringen.

Langzaam maar zeker stapelen die kleine, en grotere (die uitbarsting van meester) zich op en maken dat school steeds onveiliger aanvoelt. Als je steeds minder begrijpt van het rekenen omdat je steeds meer stapjes mist dan voelt de rekenles steeds minder fijn. En als jij je niet veilig voelt dan wil je hypothalamus daar iets aan doen. Dan zet die de vecht/ vlucht of bevriesactie in werking. Dat zie je dan ook gebeuren.

Vechten

Bij de vechtactie kom je in opstand: je gaat schreeuwen, met stoelen gooien, een grote mond op zetten, protesteren, je laat baldadig gedrag zien, weigert dienst: kies maar uit. Niet allemaal tegelijk hoop ik. En vaak laat je dit gedrag thuis zien en niet op school.

Vaak zorgt de frustratie van de les voor een kort lontje en als er in de pauze dan iets voorvalt ben jij snel agressief en overprikkeld. Dan laat je dat zien met vervelend gedrag. En de rest van de kinderen weten dat vaak haarfijn te voeden. Dat zorgt ervoor dat de leerkracht jou steeds ziet als diegene die steeds herrie schopt. Dat zijn les of de lesmethode zorgt voor de frustratie dat heeft niemand in de gaten. En als je danook nog een grote mond opzet en durft te beweren dat jij eigenlijk niks gedaan hebt dan zij n de rapen helemaal gaar. Een eerste inruk blijft hangen dus de volgende keer zal de leerkracht jou er ook weer snel uitpikken. Jij zal het wel weer gedaan hebben.

Vluchten

Bij de vluchtactie loop je daadwerkelijk de klas uit of zelfs het schoolplein af. Ik heb kinderen meegemaakt die zich zo onveilig voelde in de klas dat ze echt wegliepen. Dat was de enige manier waarop ze aan het nare gevoel konden ontsnappen. Nadat het potlood het had moeten ontgelden, en het blaadje dat opgepropt op de grond gesmeten werd, of de boekjes die over de vloer gingen…

Bevriezen

De bevriesactie is eigenlijk de gevaarlijkste en zie je vaak terug bij meisjes. Je wordt steeds stiller, zegt niks meer, doet niks meer en wacht gewoon stilletjes af tot de les voorbij is. Je hele lijf staat op spanning en je kan van de les niet veel volgen. Dit valt het minste op en doet het meeste met je.

Diagnoses

Als er op school afwijkend gedrag geconstateerd wordt dan wordt dat over het algemeen eerst besproken met de ouders. Kun je samen tot een oplossingkomen dan wordt dat eerst geprobeerd. Uiteoindelijk kan het zijn dat er door een instantie naar het kind gekeken wordt. Als het kind inmiddels echter een trauma heeft opgelopen en het gedrag voortkomt uit het trauma, dan zal de hulpverlening echter met het verkeerde uitgangspunt naar het kind gaan kijken. De meeste instanties zien het als taak om een verklaring te inden voor het gedrag. Dat is uiteindelijk hun taak en de vraag die de ouders en school stellen: waarom is dit gedrag aanwezig. Meestal worden er dan allerlei diagnoses gesteld. ODD, OCD, ADHD, ADD, Autisme van alles kan er langs komen. Het is dan echter heel belangrijk om uiterst voorzichtig met deze bevindingen om te gaan. Trauma kan namelijk veel gedrag veroorzaken wat er zonder het trauma niet was geweest. Een kind met autisme heeft dat vanaf de geboorte en zal dus vanaf de geboorte neurotypisch gedrag laten zien passend bij de diagnose autisme. Dan is het duidelijk dat de diagnose correct is. In het geval van opstandig gedrag is het de vraag of dit gedrag ook al zichtbaar was voordat het kind aar school ging. Chronische PTTS (post-traumatische stress stoornis) is inmiddels een bewezen diagnose maar is niet opgenomen in de DSM waardoor instanties deze diagnose niet mogen geven als verklaring voor afwijkend gedrag in het klaslokaal 9en thuis). Kijk dus uiterst kritisch of de diagnose wel klopt en trek anders alsnog aan de bel en aat nog verder kijken. Niemand is gebaat bij een kind met een label dat niet klopt omdat de aanpak ook niet zal werken.

Wat een kind met een schooltrauma nodig heeft is : Gezien worden. Dat kan al voldoende zijn. Gezien worden naar welke mogelijkheden het kind wel heeft. Uitleg waarom het andersom denkt, uitleg waarom het lezen nog niet wil lukken.

Onlangs kwam er een 7-jarig meisje in mijn praktijk Hoogbegaafd maar met echt moeite met hardop lezen. Ik heb haar uitgelegd waarom zij andersom denkt (het verhaal uit les 1.4) en ik zag haar opluchting. Daarna uitgelegd dat ze in China wel van onder naar boven lezen en in het Arabisch ook. dat het gewoon een keuze is waar we het met z’n allen mee moeten doen. Het si zo mooi om te zien hoeveel trauma je daarmee voorkomt. Nu ziet ze het als een uitdaging om het goed te doen en gebruikt ze een leespijl om haar ogen te helpen de goede kant op te lezen. Als je dit meisje laat zwemmen dan weet je van te voren dat er een trauma gaat ontstaan.

Trauma werkt je hele leven door.

Niet iedere beelddenker krijgt een trauma van school, gelukkig maar. Maar er zijn maar weinig volwassen beelddenkers die met alleen maar plezier terugdenken aan hun basisschooltijd. De meeste volwassenen die ik tegenkom hebben een algeheel gevoel van zich dom voelen, altijd het buitenbeentje zijn en zich anders voelen dan de rest. Nu is dat natuurlijk niet alleen voorbehouden aan beelddenkers maar het percentage ligt wel een stuk hoger.

Ik begeleid een meisje van 14 die al jaren niet naar school gaat. Ze krijgt bij mij rekenles maar geen taalles. We zijn inmiddels aan het voorbereiden om weer naar school te gaan en pakken nu Engels en Nederlands op. Wat blijkt: zonder ook maar enig onderwijs kan ze foutloos Nederlands schrijven en lezen en Engels is ze ook goed in. Ze kent alleen de grammaticaregels niet te benoemen en kent de spellingsregels niet maar dat wil niet zeggen dat ze niet kan schrijven.

Hoe ontstaat trauma? Breinuitleg!

Zoals we in de les over breinkennis hebben geleerd zitten in je voorhoofdskwabben spiegelneuronen. Deze spiegelneuronen zorgen ervoor dat wij gedrag spiegelen, waar we dan van alles van leren, maar ook gevoel van de ander aanvoelen. Het zorgt voor empathie, imitatie, synchroniteit maar ook de ontwikkeling van taal.

Trauma ontstaat vaak door het niet gespiegeld of niet gezien voelen en komt dus vanuit de spiegelneuronen Als er tijdens een lastige situatie voldoende gespiegeld wordt en je het gevoel hebt dat er voldoende rekening met je gehouden wordt dan zal het trauma niet zoveel impact hebben en verwerkt kunnen worden. Heb jij dus een juf die je uitlegt waarom die sommen voor jou moeilijk zijn of die de moeite neemt om extra uitdagend werk te regelen naast die saaie sommen dan voel je je gespiegeld omdat iemand begrijpt waarom school voor jou stom, saai of traumatisch is.

Is dit echter niet het geval, dus als jij steeds maar te horen krijgt dat je lui bent, je best niet doet en je toch slim genoeg bent maar waarom lukt het dan niet. De klas uit gestuurd wordt omdat je zat te dromen terwijl de lesstof gewoon niet passend uitgelegd wordt. En als je daar dan met je ouders over praat en jij en je ouders niet geloofd worden en de leerkracht steeds in het gelijk gesteld wordt. Of dat kinderen jou pesten en jij daar steeds de schuld van krijgt want jij reageert altijd zo agressief dus zul je het nu ook wel weer gedaan hebben, herken je al iets? Dan kan de gebeurtenis niet verwerkt worden en ontstaat trauma. Is het een hele ernstige gebeurtenis zoals een ongeluk of verkrachting, dan zal dat direct sporen nalaten die steeds terugleiden naar die ene gebeurtenis. Zijn het steeds kleine voorvallen die niet verwerkt kunnen worden dan zal uiteindelijk de ruimte waar het trauma steeds opgelopen wordt op de lange termijn als onveilig ervaren worden en zal het lichaam direct getriggerd worden om in de vechtstand te gaan staan als de ruimte betreden wordt. Of het wordt gekoppeld aan een bepaald vak waar je heel veel moeite mee hebt.

Toen corona net een feit was en alle kinderen thuis les kregen van hun ouders viel het mij op dat er verschillende verhalen kwamen van kinderen die spontaan in huilen uitbarsten als het rekenboek tevoorschijn kwam. En dat terwijl de ouders geen idee hadden dat hun kind zoveel problemen had met rekenen. Maar op school heb je groepsdruk en wil je niet afgaan dus hou je je emoties in. Thuis kun je je emoties de vrije loop laten gaan dus komen de tranen die er op school ook wel waren maar die je wegslikte.

Geen denkcapaciteit meer

Als jij in de vecht en vluchtstand staat dan kun je alleen handelen vanuit je reflexen en zijn je frontale hersenen, dus de hersenen waarmee je denkt, uitgeschakeld. Niet in staat om te leren. Hier zitten nog wel wat stadia voor maar een kind met schooltrauma is hier aangekomen en zal hier dan ook niet weer zomaar uitkomen. In deze staat kun je niet actief deelnemen aan het leven. Je hebt geen vermogen om andere mensen aan te voelen of om ergens rekening mee te houden. Je bent van leven naar overleven gegaan. Een normaal functionerend brein dat zich veilig voelt kan in een onveilige situatie beredeneren hoe erg het is en flexibel omgaan met de situatie. Een getraumatiseerd brein heeft deze mogelijkheid niet meer.

Het helpt als je een leerkracht hebt die jou uitlegt waarom het voor jou net een beetje anders gaat. Dat jij andere informatie nodig hebt om de opdracht te kunnen uitvoeren. Als je dan ook nog de juiste informatie krijgt dan zit je helemaal goed. Dan kan je gevoel weer goed worden en wordt school een plek waar je graag heen gaat omdat je nieuwe dingen kan leren. Hierbij speelt gevoel een hele grote rol.

Waar kun je als kind last van hebben?

Als eerste hebben we gezien dat veel beelddenkers heel veel prikkels te verduren hebben en snel afgeleid zijn. Dat maakt dat school heel veel energie kost. heb je te maken met autisme dan ben je snel overprikkeld en kost alle sociale interactie veel moeite. Ben je hoogbegaafd dan gaat de les traag en is het lastig om de belangrijkste stof eruit te pikken. Maar ondertussen hebben je gedachten ruim de tijd om af te dwalen. Ook dat zorgt voor innerlijke onrust omdat ze juist zo graag wel iets willen leren. En als HB kind heb je vaak ook last van overprikkeling.

Passend onderwijs

Passend onderwijs bestaat uit onderwijs dat rekening houdt met de behoeftes van alle leerlingen, benoemen dat er meerdere manieren van leren zijn en dat iedereen het op zijn eigen passende manier mag uitvoeren, binnen de gestelde normen. We moeten natuurlijk op het eind wel allemaal kunnen lezen, rekenen en schrijven. Maar de manier waarop we dat leren mag afwijken en dat moet goed zijn. Zolang je als kind het gevoel hebt dat het goed is zoals jij leert en dat je jezelf mag zijn en begrepen wordt en gezien wordt dan is het gevoel van veiligheid aanwezig en blijft je Amygdala in de ruststand.

Weer tot rust komen

Als je eenmaal een trauma ontwikkeld hebt is het lastig om weer terug te komen naar de ruststand. Door het associëren van je hersenen worden steeds de nare ervaringen weer naar boven gehaald. Gelukkig heb je als beelddenker de gave om te profiteren van goede omstandigheden, je brein is flexibel, maar toch is er haast geboden. Als jij het idee hebt dat een leerling al een trauma aan het opbouwen is of al heeft zorg dan dat hij daar erkenning voor krijgt. Ga na wat er zo ongelofelijk misgaat waar die leerling last van heeft en onderneem actie Ga in gesprek met de ouders, de leerling zelf maar ook met collega’s Wat zien zij? Dit kind moet nog zo’n eind in het onderwijs en als het eenmaal getraumatiseerd is is de weg terug lastig dus hoe eerder ingrijpen des te beter. Veel jeugdtrauma leidt later tot psychische klachten. Als jij nu het trauma een halt weet toe te roepen dan kun je veel gevolgen voor later nog uitwissen. Kinderhersenen zijn namelijk ook nog heel flexibel. Laat zien dat je deze leerling en de problemen serieus neemt. Ga in gesprek en zoek samen uit wat het kind nodig heeft om zich veilig te voelen. Ga samen op zoek tegen welke problemen in het leerproces het aanloopt en wat daar de oorzaak van is. Het dominantiepatroon, de werkrichting of een diagnose. Luister naar hoe het kind de les ervaart en de relatie met de andere kinderen. je kan het kind niet veranderen, en dat wil je ook niet, maar je kan wel samen de last dragen. Je zal zien dat het kind dan meer ontspannen wordt en de problemen beter aankan. Zolang het zich maar gezien en gehoord voelt. Dan kan het bergen verzetten ook als het moeilijk gaat.

Hoe kun je trauma oplossen?

En als je dan zover bent dat er geluisterd wordt? Wat dan? Hoe kom je nu van dat trauma af? Hoe krijg je het brein weer zover dat het weer kan leren?

Dat gaat niet zomaar maar het is zeker wel mogelijk.

Om te beginnen moet de leerling zich gezien en veilig voelen. Eerder gaat het herstel niet werken. Eerst weten wat de oplossing op de lange termijn gaat zijn. Een plekje op een school die veilig voelt. Weten dat er daar mensen zijn die begrijpen waar de problemen vandaan komen. Daarnaast is het heel belangrijk dat er weer verbinding is met het eigen lichaam. Veel mensen die getraumatiseerd zijn hebben het gevoel met hun eigen lichaam afgesloten, uit eigenbelang, om maar niet te hoeven voelen. Zo komen veel volwassenen de dag door. Overlevend met trauma’s uit het verleden.

Door te bewegen, trampoline te springen, te schommelen, balanceren, judo, kickboksen, Yoga, mindfulness kom je weer in contact met je eigen lichaam. Dat contact is heel belangrijk omdat je dan kan voelen wat het trauma met je doet en je het dan aan kan pakken. Ervaring voor ervaring. Zoals met de de TV- techniek. De nare gebeurtenissen stuk voor stuk weggummen en neutraliseren totdat het negatieve gevoel niet meer de overhand heeft. In onderstaande podcasts staan ervaringsverhalen van volwassenen, van een thuiszitter, de gevolgen van thuiszitten en de impact op het gezin maar ook mindfullnessoefeningen. Die oefeningen zou je in de klas kunnen doen als je merkt dat er kinderen zijn die daar behoefte aan hebben of als de klas vol spanning is omdat jullie op schoolreisje gaan. Er zijn ook scholen die in de pauze de mogelijkheid bieden aan kinderen om even te ontprikkelen in een mindfulnesslokaal. Kies wat bij jou past.

TV-techniek

Laat de herinnering zich afspelen op een tv-scherm in je hoofd of buiten je hoofd, net wat jij prettig vindt. Ga dan bewust in je TV-scherm en pas het filmpje aan. Welk detail is nu precies het probleem? Gum dit detail uit en zet er iets anders voor in de plaats. Maak het zo mooi als jij het zou willen hebben en zodanig dat jij er een goed gevoel bij krijgt. Voel dat gevoel. Is het al goed genoeg of kan het nog beter? Misschien kun je nog wel wat aanpassen. Probeer het zo mooi mogelijk te maken, in je hoofd kan alles dus de mogelijkheden zijn eindeloos. Speel deze film een paar keer af en voel hoe goed het voelt als het zo zou lopen. Op het moment dat je nu in een soortgelijke situatie zit zal dit filmpje, dat jij zelf gemaakt hebt, naar voren komen en jouw gevoel beïnvloeden waardoor jij anders reageert en de situatie ook anders verloopt. Op deze manier kun jij jezelf meer eigenwaarde geven en uit de spiraal komen van negatieve gedachtes.

Opdracht:

Probeer te achterhalen of je aanwijzingen ziet van getraumatiseerd gedrag bij kinderen in je klas. Vraag ze naar de oorzaak van hun gedrag of wat er in hun hoofd afspeelt. Ben je zelf een beelddenker probeer dan eens een herinnering te veranderen in je hoofd. Luister naar de mindfulness-oefeningen van de podcast en zie of je daar een sessie voor de klas van kan maken.